၁၅၇။ မိမိကိုယ္ကို ခ်စ္အပ္၏ဟုသိပါမူ ထိုမိမိကိုယ္ကို ေကာင္းစြာေစာင့္ေ႐ွာက္ျခင္းျဖင့္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ရာ၏၊ ပညာ ႐ွိသူသည္ အ႐ြယ္သံုးပါးတို႔တြင္ တစ္ပါးပါးေသာအ႐ြယ္၌ လံု႔လထုတ္ကာ သုတ္သင္ရာ၏။
157. One who knows self is dear will guard oneself, with diligence. The wise one would look after himself during one of three watches of his life time (youth, middle age and old age).
၁၅၈။ ေ႐ွးဦးစြာသာလွ်င္ မိမိကိုယ္ကို သင့္ေလ်ာ္ေသာအက်င့္၌ တည္ေစရာ၏၊ ထို႔ေနာက္မွ သူတစ္ပါးကို ဆံုးမရာ၏၊ ပညာ႐ွိသည္ သူတစ္ပါးကဲ့ရဲ့ျခင္းျဖင့္ မညစ္ႏြမ္းေစရာ။
158. One should first establish oneself in what is proper practice; then one would advise others, thus the wise one would not suffer.
၁၅၉။ သူတစ္ပါးကို ဆံုးမေသာနည္းအတိုင္း မိမိကိုယ္တိုင္ လိုက္နာျပဳက်င့္ရာ၏၊ မိမိကိုယ္တိုင္ ယဥ္ေက်းျပီးေသာ္မွသာ သူတစ္ပါးကိုဆံုးမရာ၏၊ မိမိကိုယ္ကို ယဥ္ေက်းေအာင္ ဆံုးမရျခင္းသည္ ခဲယဥ္းလွစြတကား။
159. One would make oneself as one teaches others to be, one should master self-control, difficult indeed is self-control.
၁၆၀။ မိမိသည္သာ မိမိ၏ကိုးစားရာျဖစ္၏၊ သူတစ္ပါးသည္ မိမိ၏ကိုးစားရာ အဘယ္မွာျဖစ္ႏုိင္အံ့နည္း၊ မိမိသည္ ေကာင္းစြာယဥ္ေက်းသျဖင့္ ရေရာက္ႏုိင္ခဲေသာ အရဟတၱဖိုလ္ကို ရႏုိင္၏။
160. One self is master of oneself. Who else would be the master of self? With oneself well controlled, one can attain enlightenment (Arahantship).
၁၆၁။ ေက်ာက္မွျဖစ္ေသာစိန္သည္ မိမိမွီရာေက်ာက္ကို ထြင္းေဖာက္ ဖ်က္ဆီးသကဲ့သို႔ မိမိျပဳအပ္ေသာ မိမိမွျဖစ္ေသာ မိမိေၾကာင့္ျဖစ္ေသာမေကာင္းမႈသည္ မိမိျဖစ္ရာ ပညာမဲ့သူကို ဖ်က္ဆီး၏။
161. The evil done by one, is born of oneself, is produced in oneself, and that crushes the foolish as a diamond does a gemstone where it is embedded.
၁၆၂။ မာေလာႏြယ္သည္ မွီရာသစ္ပင္ကို လႊမ္းမိုးရစ္ပတ္သကဲ့သို႔ စင္စစ္သီလမ႐ွိေသာသူ၏ အျဖစ္တည္းဟူေသာ တဏွာအလႊမ္းခံရသူသည္ ရန္သူအလို႐ွိတိုင္း မိမိအက်ဳိးမဲ့ကို မိမိကိုယ္တိုင္ပင္ ျပဳလုပ္ေလ၏။
162. As a creeper over-spreads and entangles a Maluva creeper, a man's wickedness that grows in him, when it is very great, brings him to that state where his enemy wishes him to be.
၁၆၃။ အျပစ္႐ွိ၍ မိမိ၏အက်ဳိးစီးပြားမ႐ွိကုန္ေသာ အမႈတို႔ကို ျပဳလြယ္ကုန္၏၊ အျပစ္ကင္း၍ အက်ဳိးစီးပြား႐ွိေသာ အမႈကို အလြန္ျပဳႏုိင္ခဲ၏။
163. It is easy to do what is bad and harmful to oneself; what is good and beneficial is very difficult to do.
၁၆၄။ ပညာမဲ့သူသည္ ယုတ္မာေသာ မိစၧာအယူကို အမွီျပဳ၍ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထိုက္ကုန္ေသာ တရားသျဖင့္ အသက္ေမြးကုန္ေသာ အရိယာပုဂၢဳိလ္တို႔၏ အဆံုးအမကို တားျမစ္၏၊ ၀ါးသီးတို႔သည္ ၀ါးပင္ကို သတ္ရန္အလို႔ငွါ သီးကုန္သကဲ့သို႔ ထိုပုဂၢဳိလ္၏ မိစၧာအယူသည္ မိမိကိုယ္ကို သတ္ရန္အလို႔ငွါသာ ျဖစ္၏။
164. Who is not wise because of his detrimental view, obstructs the instruction of the Arahants who are virtuous and noble, and produces his own destruction, like the fruits of a bamboo which lead to the plant's death.
၁၆၅။ မေကာင္းမႈကို မိမိျပဳခဲ့လွ်င္ မိမိသည္ပင္ ညစ္ႏြမ္းရ၏၊ မေကာင္းမႈကို မိမိမျပဳခဲ့လွ်င္ မိမိသည္ပင္စင္ၾကယ္၏၊ စင္ၾကယ္ေသာ ကုသိုလ္ႏွင့္ မစင္ၾကယ္ေသာ အကုသိုလ္သည္ တျခားစီသာျဖစ္၏၊ သူတစ္ေယာက္သည္ အျခား သူတစ္ေယာက္ကို ကိေလသာအညစ္အေၾကးမွ စင္ၾကယ္ေအာင္ မသုတ္သင္ႏုိင္။
165. By oneself the evil is done and one becomes defiled. By oneself the evil is not done and one becomes pure. Purity and impurity are individual matters. One cannot purify another.
၁၆၆။ သူတစ္ပါး၏ မ်ားစြာေသာ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ေၾကာင့္ မိမိ၏အက်ဳိးစီးပြားကို အနည္းငယ္မွ် မဆုတ္ယုတ္ေစရာ၊ မိမိအက်ဳိးစီးပြားကိုသိ၍ မိမိအက်ဳိးစီးပြားကို တိုးပြားေအာင္ ေလ့က်က္ အားထုတ္ရာ၏။
166. One should not neglect one's own welfare because of the need for another's, no matter how great; having well understood one's own duty, one should follow it with earnestness.
